W dniach 16-17 czerwca w Astanie odbył się drugi szczyt Chiny-Azja Środkowa, który zgromadził przywódców wszystkich pięciu państw Azji Środkowej oraz prezydenta Chin Xi Jinpinga
Na szczycie podpisano umowy pomiędzy Chinami i krajami Regionu w dziedzinie energii, infrastruktury, rolnictwa, technologii i edukacji na kwotę 17 miliardów dolarów. Chiny umocniły swoją pozycję jako kluczowy partner strategiczny i gospodarczy w Azji Środkowej.
Kluczowe decyzje i wydarzenia:
Kazachstan:
• CNNC będzie współbudować elektrownie jądrowe.
• Pożyczka w wysokości 1 mld USD z Chińskiego Banku Rozwoju dla DBK.
• Rozbudowa korytarzy transportowych Pasa i Szlaku oraz modernizacja granic.
• Kazachstan chwalony jako „krytyczny węzeł tranzytowy” i „bliski partner strategiczny”.
Kirgistan:
• Uruchomiono Centrum Współpracy w zakresie Sztucznej Inteligencji z krajami SCO.
• Nowe umowy w sprawie rolnictwa, gospodarki wodnej i przygranicznych systemów opieki zdrowotnej.
• Prezydent Dżaparow: Technologia, handel i infrastruktura to obszary priorytetowe.
Uzbekistan:
• linia kolejowa Chiny-Kirgistan-Uzbekistan.
• Rozszerzony eksport produktów rolnych i współpraca w zakresie tekstyliów.
• Protokół przystąpienia do WTO podpisany przy wsparciu Chin.
• Wspólne inicjatywy w zakresie edukacji, badań i cyfryzacji.
Tadżykistan:
• Koncentracja na odnawialnych źródłach energii, farmacji i rolnictwie.
• Chiny odpowiadają obecnie za 20% wzrost obrotów handlu zagranicznego.
• Podpisane umowy w branży transportowej i sztucznej inteligencji.
• Xi pochwalił inicjatywy Tadżykistanu dotyczące ochrony środowiska.
Turkmenistan:
• Zobowiązał się do zwiększenia dostaw gazu do Chin.
• Nowa mapa drogowa bezpieczeństwa energetycznego i dyskusje na temat infrastruktury.
• Prezydent Berdimuhamedov: Wzajemny szacunek i „współpraca korzystna dla wszystkich” mają kluczowe znaczenie dla partnerstwa.
Szczyt ten podkreślił pojawienie się Azji Środkowej jako strategicznego regionu w światowym handlu, łączącego Chiny z Europą, Azją Południową i Bliskim Wschodem.
Chińskie partnerstwa ewoluują od skoncentrowanych na infrastrukturze do głębokiej integracji w zakresie technologii, energii i kapitału ludzkiego.
Dzięki ponad 15 000 studentów z Azji Środkowej studiujących w Chinach i wspólnym projektom w zakresie sztucznej inteligencji, odnawialnych źródeł energii i logistyki, przyszłość współpracy regionalnej jest kształtowana nie tylko przez inwestycje, ale także przez wspólną wiedzę, łączność i długoterminowe dostosowanie strategiczne.
W miarę jak mocarstwa zachodnie zwiększają zainteresowanie krytycznymi zasobami Azji Środkowej w odpowiedzi Chiny szybko umacniają swoje relacje gospodarcze i geopolityczne. Jest to odpowiedź Pekinu na globalne zmiany pozycjonujące region jako stabilizującego partnera w coraz bardziej nieprzewidywalnym porządku światowym. Równolegle Chiny mocno zaangażowane są w relacje z Afganistanem i dostrzegają wzrost partnerskich relacji Krajów Azji Centralnej.
