Prognoza gospodarcza Kazachstanu na najbliższe dwa lata zakłada stabilny wzrost. Oczekuje się, że po odbiciu się od negatywnych skutków inwazji Rosji na Ukrainę w 2023 r. wzrost spowolni do 3,4% rok do roku w 2024 r. ze względu na niższą niż oczekiwano produkcję ropy.
Przewiduje się, że PKB wzrośnie o 4,5–5% w 2025 r., ponieważ rozbudowa mocy produkcyjnych na istniejących polach naftowych ma pobudzić eksport i wzrost przemysłu petrochemicznego w 2025 r. i później. Oczekuje się, że inwestycje w górnictwo i produkcję będą stabilne. Oczekuje się, że w 2024 wzrost wydatków gospodarstw domowych wzrośnie wraz ze spadkiem inflacji i złagodzeniem warunków finansowych.
Zakłada się, że podwyższona inflacja spadnie, ale utrzyma się powyżej celu Narodowego Banku Kazachstanu w 2024 i 2025 roku. W 2023 presja inflacyjna zaczęła słabnąć, a w grudniu 2023 spadła do 9,8% w wyniku zacieśnienia polityki pieniężnej. Osiągnięcie celu inflacyjnego NBK na poziomie 5% może być możliwe pod warunkiem, że nie dojdzie do przedwczesnego poluzowania polityki pieniężnej wraz z wdrożeniem planów konsolidacji fiskalnej. Dalsze działania mające na celu wyeliminowanie zakłócającej polityki subsydiowanych stóp procentowych poprawią skuteczność transmisji polityki pieniężnej.
System bankowy pozostaje odporny na wstrząsy zewnętrzne, w tym na skutki uboczne rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Wskaźnik kredytów zagrożonych w listopadzie 2023 wyniósł 3,2%. Banki utrzymują solidne finansowanie i duże płynne aktywa, przekraczając progi regulacyjne, chociaż pojawiają się oznaki rosnącego ryzyka kredytowego, co uzasadnia dalszy nadzór i łagodzenie skutków.
Oczekuje się, że w latach 2024 i 2025 saldo obrotów bieżących pozostanie deficytem na poziomie odpowiednio 3,0% i 2,3% PKB. Wyższy popyt na import i spadające wpływy z eksportu w kontekście niższych cen ropy naftowej doprowadziły do deficytu na rachunku obrotów bieżących w wysokości około 3,3% PKB w 2023 r.
Rezerwy walutowe brutto NBK wynosiły siedem miesięcy pokrycia importu. Oczekuje się, że deficyt utrzyma się w 2024 i będzie się systematycznie zmniejszać, podczas gdy napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych będzie się utrzymywał, głównie w sektorze wydobywczym.
Projekt planów budżetowych na lata 2024-26 zmierza w kierunku konsolidacji fiskalnej. Środki stymulujące budżet, w dużej mierze ukierunkowane na programy opieki społecznej, spowodowały, że w 2023 r. szacowany skonsolidowany deficyt budżetowy wyniósł 1,8% PKB. Rząd planuje stopniowe zmniejszanie deficytu w średnim okresie. Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych jest zrównoważony, ale koszty obsługi zadłużenia rosną, co odzwierciedla zależność od długu krajowego w kontekście wysokich krajowych stóp procentowych.
Ryzyko spadku wzrostu gospodarczego
Perspektywy wzrostu gospodarczego Kazachstanu stoją w obliczu kilku zagrożeń spadkowych wynikających zarówno z czynników krajowych, jak i zewnętrznych. Inwazja Rosji na Ukrainę i wynikające z niej napięcia na Morzu Czarnym i w jego pobliżu mogą doprowadzić do dalszych zakłóceń w eksporcie kazachstańskiej ropy rurociągiem kaspijskim, co miałoby poważne reperkusje gospodarcze i fiskalne, biorąc pod uwagę znaczenie sektora węglowodorów. Wszelkie poważne nieplanowane prace konserwacyjne na polach naftowych, a także nieoczekiwane opóźnienia w rozwoju pola naftowego Tengiz mogą ograniczyć produkcję i osłabić wzrost gospodarczy.
Nieprzewidziana presja zewnętrzna i zmienność tenge mogą doprowadzić do wyższej inflacji co podważyłoby zaufanie, zniechęciło do bezpośrednich inwestycji zagranicznych i osłabiło wzrost gospodarczy.
W latach 2018–22 średni wzrost PKB na mieszkańca wyniósł 1 proc., czyli znacznie poniżej średniej wynoszącej 3,3 proc. dla krajów o wyższym średnim dochodzie. Zapewnienie lepszej jakości życia i wyższych dochodów obywatelom w kontekście globalnym, który jest zaangażowany powiązania gospodarcze Kazachstanu z Rosją, ryzyko sankcji wtórnych w dekarbonizację, wymaga ponownego przemyślenia priorytetów reform gospodarczych.
